Op donderdag 29 augustus zal om 15.00 uur de tentoonstelling Mechajee Hameetiem, die de doden doet herleven, worden geopend in de voormalige synagoge te Coevorden. De openingshandeling wordt verricht door Arthur Vis, ambassadeur voor SSC bij de Joodse gemeenschap in Amsterdam/Amstelveen en omgeving. Eduard Huisman, beheerder van alle begraafplaatsen van het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap zal een kort referaat houden over de Joodse gewoonten met betrekking tot het begraven en het onderhoud van de Joodse begraafplaatsen. Met deze tentoonstelling wordt tegelijkertijd de geheel verbouwde bovenverdieping van de leraarswoningwoning naast de synagoge weer in gebruik genomen. Belangstellenden kunnen de tentoonstelling vanaf vrijdag 30 augustus bezoeken.
Tentoonstelling Op de tentoonstelling zijn, dank zij de inzet van de heer Vis, veel unieke Joodse voorwerpen te zien die te maken hebben met sterven, dood en begrafenisrituelen in de Joodse samenleving. Daarnaast zijn alle Joodse begraafplaatsen in Drenthe gefotografeerd en daarvan is een collage te zien op de tentoonstelling. Ook zal uitleg worden gegeven over de symbolen die op de grafstenen staan.
In de hele wereld hebben mensen hun eigen symbolen en rituelen rond het sterven en de dood. De symbolen rond de dood zijn in het Jodendom aangepast aan de Joodse levensopvatting en dan met nadruk op ‘leven’. Het Jodendom gaat ervan uit dat het leven oneindige waarde heeft. Het aardse leven is niet alles, het is slechts een voorbereiding in het voorportaal en die voorbereiding moet goed zijn.
Een begraafplaats is voor de Joden geen griezelig oord, maar de ‘woning der graven’, daarvoor kennen ze 3 namen: beth chaim=huis der levenden, beth olam=huis van de wereld en beth kevarot= huis van de graven. Voor het plaatsen van een steen zijn geen voorschriften. Een begraafplaats moet met eerbied worden betreden en onderhouden. Het gemaaide gras wordt niet verwijderd, maar bij elkaar geharkt en moet vergaan op de begraafplaats. Een dode wordt met rust gelaten. Het graf wordt dus in feite nooit geruimd om weer voor een nieuwe dode te worden gebruikt of om op de begraafplaats te kunnen bouwen. Een Joodse begraafplaats ligt in ‘ongereptheid’ te wachten op het ‘einde der dagen’. Joodse begraafplaatsen worden regelmatig bezocht, het betekent dan dat men op bezoek gaat bij de overledene om voor zijn/haar zielenheil te bidden.
In de nacht van 2 op 3 oktober 1942 zijn alle Joden uit Coevorden via het doorgangskamp Westerbork naar de vernietigingskampen in het Oosten gestuurd. Omdat het voor de Joodse bevolking belangrijk is dat de namen van de overlevenden genoemd worden en Stichting Synagoge Coevorden stil wil staan bij deze gruwelijke daad, organiseert zij op donderdag 3 oktober de “Open Joodse Huizen”. Belangstellenden kunnen dit jaar een bezoek brengen aan drie huizen waarin voor 2 oktober 1942 de Joodse families van Samuel van Coevorden, Hartog Zilverberg en Ernst van Coevorden woonden. In de huizen wordt het verhaal van de bewoners verteld en foto’s van hen getoond door leden van het 4-mei comité. De rondleidingen starten om 19.00 uur vanaf de synagoge aan de Kerkstraat 36 in Coevorden. De synagoge is open vanaf 18.30 uur. In verband met beperkte ruimte telt vol is vol. De Open Joodse Huizen zijn gratis toegankelijk.
Samuël van Coevorden woonde in het eerste huis met zijn vrouw Carolina van Coevorden-van den Berg, hun dochter Betsy en hun zoon Mozes die net twee maanden getrouwd was met Alieda Bollegraf. In het tweede huis woonde de socialist Hartog Zilverberg met zijn vrouw Sara Zilverberg-Krammer en hun twee zoons David en Herman Izak. In het derde huis woonde Ernst van Coevorden en zijn vrouw Rachel van Coevorden-Vos.
Samuël was schilder van beroep en Hartog Zilverberg en Ernst van Coevorden hadden beiden een manufacturen winkel. Hartog was tevens erg actief in de politiek en zijn vrouw Sara was de dochter van rabbi David Krammer en de eerste onderwijzeres aan de school aan het Stieltjeskanaal. Alleen Sara Zilverberg-Krammer en haar zoon Herman Izak hebben de oorlog overleefd. Sara was ondergedoken en haar zoon Herman Izak heeft twee concentratiekampen en een dodenmars overleefd. De andere mensen zijn ongeveer twee weken na hun deportatie vermoord.
De jaarlijkse synagogelezing zal gehouden worden op donderdag 10 oktober in de synagoge te Zuidlaren. Aanvang 20.00 uur. (kosten € 8,00)
De inleider is Dr. P.B. (Bärry) Hartog, sinds 2016 werkzaam aan de PTHU Groningen. Hij doceert onder andere Bijbelse Theologie en houdt zich onderzoeksmatig bezig met vroeg-Joodse en Hellenistische tekstwetenschap en met Joodse, christelijke en Griekse-Romeinse reisverslagen.
Het thema is: Bijbel in Beweging: Wat de Dode Zeerollen ons leren over de Bijbel In deze lezing staan de Dode Zeerollen, gevonden tussen 1947 en 1956 in verschillende grotten in en rond Qumran, centraal.
Wat kunnen wij uit deze geschriften leren over de manier waarop in het vroege Jodendom (200 v.Chr.—70 n.Chr.) met de Joodse Schrift werd omgegaan? Hoe werd de tekst van de Hebreeuwse Bijbel overgeleverd en was de rol van schrijvers in dat proces? Hoe begrepen de auteurs van de Dode Zeerollen gezaghebbende teksten?
Na een korte inleiding op de Dode Zeerollen bespreekt dr. Hartog aan de hand van deze geschriften verschillende thema’s die in hedendaagse theologische discussies een rol spelen, zoals de tekstgeschiedenis van de Hebreeuwse Bijbel, de vraag naar een open of gesloten canon, de rol van lezers/uitleggers in het hermeneutische proces en de verbanden tussen het Oude en Nieuwe Testament in de christelijke Bijbel. Zo hoopt hij te laten zien dat de Dode Zeerollen ons uitdagen om op nieuwe manieren na te denken over de Bijbel en zijn Joodse achtergrond.
15:00: Solo - liedjesprogramma door Lucette van den Berg
13 oktober 2019
Solo’ is een intiem liedjesprogramma over het leven, waarbij Lucette van den Berg Jiddische liedjes zingt en piano speelt.
Als troubadour van het Jiddische lied raakt Lucette met haar warme, melodieuze stem en rake teksten hart en ziel. Lucette zingt in Solo moderne Jiddische liederen van haar eigen hand, maar ook van Beyle Schaechter-Gottesman, Mikhoel Felsenbaum en anderen.
Laat je verrassen door overrompelende echtheid en de zuigende kracht van persoonlijke teksten en warme en intieme muziek.
‘Solo’ is zacht en direct tegelijk.
Lucette voert je langs verschillende hoogtepunten en dieptepunten uit het leven. De muziek is toegankelijk, maar niet typisch wat je bij Jiddische muziek zou verwachten, soms opwindend, soms verstild, maar altijd warm en intiem.
Over Lucette:
Lucette van den Berg opende Leeuwarden Friesland 2018, de culturele hoofdstad van Europa. En het Jiddisch was naast het Fries te horen in de straten van Leeuwarden.
De prachtige stem van Lucette raakt je tot in je ziel en ze wordt gehoord door luisteraars over de hele wereld. Ze trad op in New York en vele landen in Europa.
Ze werkte samen Beyle Schaechter-Gottesman, Mikhoel Felsenbaum, Alan Bern, Rolinha Kross, Shura Lipovsky, Nynke Laverman , Kamal Hors, Trio C tot de Derde, en vele anderen.
De Joodse feest- en gedenkdagen beginnen de voorgaande avond bij zonsondergang, wanneer er volgens de Joodse kalender een nieuwe dag begint.
Aanvang 19.00 uur Entree €5
N/A: Mechajee Hameetiem, die de doden doet herleven.